Lắp điện mặt trời có phải xin phép không? – Mới nhất 2025

Bạn đang băn khoăn lắp điện mặt trời có cần xin giấy phép không? Theo định hướng mới từ Nghị định 135/2024 và các văn bản hướng dẫn, với hệ thống mái nhà tự sản – tự tiêu (đa phần hộ gia đình, doanh nghiệp nhỏ) bạn không cần xin giấy phép điện lực mà chỉ cần thông báo đến đơn vị điện lực / Sở Công Thương. Mục đích của cơ chế này là đảm bảo ngành điện biết công suất – vị trí – thời điểm vận hành để vận hành lưới an toàn, chứ không phải biến “thông báo” thành “xin phép trá hình”. Bài viết sau đây Ec-tech sẽ giải thích chi tiết từ cơ sở pháp lý, quy trình thông báo, trường hợp ngoại lệ, chi phí – lợi ích, kiểm tra kỹ thuật.

Lắp điện mặt trời có cần phải xin phép không?

Theo quy định hiện hành, việc lắp đặt hệ thống điện mặt trời áp mái cho hộ gia đình không yêu cầu phải xin giấy phép xây dựng. Tuy nhiên, để đảm bảo an toàn và tuân thủ đúng các quy định về kỹ thuật, các hộ gia đình cần thông báo với cơ quan điện lực địa phương hoặc EVN.

Vì sao hiện nay chỉ cần thông báo, không cần xin phép?

• Nghị định 135/2024/NĐ-CP ban hành ngày 22/10/2024 quy định cơ chế, chính sách khuyến khích phát triển điện mặt trời mái nhà tự sản xuất – tự tiêu thụ.

• Theo Điều 8 của Nghị định này, tổ chức, cá nhân lắp điện mặt trời mái nhà được miễn trừ giấy phép hoạt động điện lực trong nhiều trường hợp, bao gồm: hệ thống không đấu nối với lưới quốc gia, hoặc có đấu nối nhưng lắp thiết bị chống phát ngược, và hộ gia đình/nhà riêng lẻ < 100 kW. 

• Đối với hệ có đấu nối với lưới và có bán phần dư, có những quy định thêm (giấy chứng nhận đăng ký phát triển, hợp đồng mua bán điện, công tơ hai chiều) tùy công suất và quy mô.

• Ngoài ra, Nghị định 58/2025/NĐ-CP (hướng dẫn luật Điện lực) cũng yêu cầu tổ chức, cá nhân khi phát triển điện mặt trời mái nhà (dù tự dùng) phải thông báo đến Sở Công Thương, đơn vị điện lực, cơ quan quản lý xây dựng / PCCC để quản lý, theo dõi.

• Vì vậy, về mặt pháp lý hiện nay, “lắp điện mặt trời có cần xin giấy phép không” → trong đa số trường hợp hệ mái nhỏ và chủ yếu tự tiêu, bạn không cần xin phép điện lực, mà chỉ cần làm thủ tục thông báo.

Từ Nghị định 135/2024/NĐ-CP (10/2024), điện mặt trời tự sản – tự tiêu được khuyến khích phát triển, nêu rõ phạm vi áp dụng tại nhà ở, văn phòng, khu công nghiệp… Đây là nền tảng để các hướng dẫn tiếp theo ưu tiên thủ tục đơn giản cho hộ dân. Một số phân tích của các hãng luật quốc tế cũng nhấn mạnh việc làm rõ cơ chế tự tiêu, bao gồm tình huống kết nối hạ áp và xử lý phần dư.

Thông báo ở đâu, cho ai, bằng cách nào?

Thông báo với đơn vị điện lực / Sở Công Thương.
Theo phát ngôn chính thức, người dân chỉ cần thông báo cho điện lực địa phương hoặc Sở Công Thương, để EVN nắm dữ liệu hệ thống (công suất, vị trí, mục đích dùng). Một số tin/bài cho hay có đề xuất chế tài nếu lắp mà không thông báo; tuy nhiên, chủ trương là đơn giản hóa, không biến “thông báo” thành “xin phép”.

Khi nào cần xin cấp giấy phép lắp đặt điện mặt trời?

Việc xin cấp giấy phép lắp đặt điện mặt trời phụ thuộc vào quy mô và mục đích sử dụng hệ thống điện mặt trời của bạn. Dưới đây là những trường hợp cần xin phép.

Hệ thống điện mặt trời nối lưới

• Hệ thống điện mặt trời công suất lớn (thường trên 1 MW): Cần xin giấy phép từ cơ quan quản lý nhà nước về điện lực. Việc này bao gồm thủ tục thẩm định thiết kế, đánh giá tác động môi trường, và các giấy tờ liên quan khác theo quy định của pháp luật Việt Nam.
• Hệ thống điện mặt trời công suất nhỏ (dưới 1 MW): Cần làm thủ tục đăng ký với công ty điện lực địa phương. Điều này nhằm đảm bảo an toàn và ổn định cho lưới điện khu vực.

Hệ thống điện mặt trời không nối lưới (off-grid)

• Dự án quy mô lớn hoặc tại khu vực có yêu cầu đặc biệt: Dù không nối lưới, bạn vẫn cần xin phép xây dựng và các giấy phép liên quan đến bảo vệ môi trường và an toàn lao động từ các cơ quan chức năng.
• Hệ thống nhỏ cho hộ gia đình: Thường không cần xin giấy phép, nhưng nên thông báo với cơ quan quản lý địa phương để đảm bảo tuân thủ các quy định về an toàn.

Những loại giấy phép cần chuẩn bị bao gồm:

• Giấy phép đăng ký xây dựng. 
• Giấy đăng ký kinh doanh.
• Giấy kiểm xác nhận an toàn phòng cháy chữa cháy.
• Giấy cấp phép cải tạo, xây dựng (đối với công trình cần cải tạo phục vụ hoạt động của hệ thống điện mặt trời). 

Thời điểm thông báo.

Tốt nhất trước khi lắp để được EVN tư vấn cụ thể, hỗ trợ thực hiện các thủ tục cần tiết và góp ý kỹ thuật; nhưng có thể thông báo ngay sau khi lắp (trước khi chính thức vận hành), tùy hướng dẫn địa phương. Điều này giúp đảm bảo dự án của bạn tuân thủ đầy đủ các quy định pháp luật và được vận hành an toàn, hiệu quả.

Trường hợp nào vẫn phải xin cấp phép lắp đặt điện mặt trời?

PCCC, xây dựng, môi trường.

Dù không phải xin phép nói chung, vẫn có ngữ cảnh đặc thù: công trình quy mô lớn, công trình công cộng/đặc thù, hoặc yêu cầu PCCC theo quy chuẩn hạ tầng. Một số hiệp hội đề xuất miễn/bỏ hồ sơ PCCC – xây dựng – môi trường với hệ thống <100 kW để giảm gánh nặng, chỉ giữ thông báo + hồ sơ kỹ thuật cơ bản (sơ đồ đấu nối, thông tin inverter, thông tin chủ hộ).

Khác biệt hộ dân <100 kW và dự án lớn.

Hộ dân/ hộ kinh doanh quy mô nhỏ thường tự tiêu, kết nối hạ áp; dự án lớn có thể liên quan đấu nối trung áp, yêu cầu thoả thuận kỹ thuật và đánh giá tác động hệ thống. Vì thế, “không cần giấy phép” áp dụng rõ nhất cho hộ gia đình – hộ kinh doanh tự tiêu.

Kết nối lưới & bán phần dư.

Khi phần dư được phép bán, sẽ phát sinh thủ tục đo đếm, hợp đồng mua bán, công tơ hai chiều; hiện ở mức định hướng/dự thảo từng thời điểm, cần theo dõi văn bản cập nhật của Bộ Công Thương và EVN.

 Nếu mục tiêu tối đa tự tiêu, hãy thiết kế tỉ lệ công suất/tiêu thụ hợp lý hoặc cân nhắc pin lưu trữ để giảm dư thừa – vừa tối ưu tài chính, vừa tránh phát sinh thủ tục liên quan bán dư.

Những hỗ trợ từ chính phủ trong việc lắp điện mặt trời

Các cơ chế khuyến khích dựa trên cơ sở của Quyết định 500/QĐ-TTg phê duyệt Quy hoạch phát triển điện lực quốc gia 2021 – 2030, tầm nhìn 2050. Quyết định 500 nêu “ưu tiên và có chính sách đột phá để thúc đẩy phát triển điện mặt trời mái nhà của người dân và mái nhà công trình xây dựng, nhất là các khu vực có nguy cơ thiếu điện như miền Bắc và điện mặt trời tự sản, tự tiêu.

Theo tờ trình, cơ chế khuyến khích phát triển nguồn điện này sẽ chỉ áp dụng cho hệ thống điện mặt trời áp mái lắp đặt tại nhà ở, công sở, trụ sở của các doanh nghiệp tại Việt Nam để tự sử dụng, không bán điện cho tổ chức, cá nhân khác.

Trên cơ sở đó, Bộ Công Thương đề xuất các cơ chế khuyến khích các tổ chức, cá nhân đầu tư phát triển hệ thống điện mặt trời mái nhà như: sẽ được miễn trừ giấy phép hoạt động điện lực, giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh điện.

Các hệ thống điện mặt trời mái nhà lắp đặt tại công sở sẽ được ưu tiên bố trí ngân sách để thực hiện. Tổ chức, cá nhân đầu tư và sử dụng hệ thống này sẽ được miễn hoặc giảm các loại thuế, phí; được vay vốn với lãi suất ưu đãi theo quy định.

Xem chi tiết tại: Bộ Công Thương đề xuất hỗ trợ cho điện mặt trời nhà “tự sản tự tiêu”

Quy trình đăng ký lắp điện mặt trời

Dưới đây là các bước cơ bản bạn cần thực hiện để lắp đặt hệ thống điện mặt trời:

Bước 1: Tìm hiểu và chọn lựa nhà cung cấp: Chọn lựa nhà thầu có uy tín và kinh nghiệm trong lĩnh vực thiết kế, cung cấp và lắp đặt hệ thống điện mặt trời.

Bước 2: Khảo sát và thiết kế hệ thống: Nhà thầu sẽ tiến hành khảo sát hiện trạng mái nhà và thiết kế hệ thống phù hợp với nhu cầu sử dụng điện cũng như điều kiện thực tế của mái nhà.

Bước 3: Đăng ký với cơ quan điện lực: Trình bày hồ sơ kỹ thuật và thiết kế hệ thống lên cơ quan điện lực địa phương để được phê duyệt và đồng ý cho việc lắp đặt.

Bước 4: Lắp đặt và hoàn thiện: Sau khi có sự chấp thuận của cơ quan điện lực, nhà thầu sẽ tiến hành lắp đặt hệ thống. Quá trình này bao gồm lắp đặt tấm pin mặt trời, inverter, hệ thống dây dẫn và các thiết bị an toàn khác.

Bước 5: Kiểm định và kết nối lưới: Cơ quan điện lực sẽ tiến hành kiểm tra, kiểm định hệ thống trước khi đấu nối vào lưới điện quốc gia. Quá trình này đảm bảo hệ thống hoạt động hiệu quả và an toàn.

Xem thêm: Quy trình lắp đặt điện mặt trời

Lợi ích của điện mặt trời

Lắp đặt điện mặt trời không chỉ giúp giảm chi phí tiền điện hàng tháng mà còn góp phần bảo vệ môi trường. Năng lượng mặt trời là nguồn năng lượng sạch, không phát thải khí nhà kính, góp phần giảm thiểu biến đổi khí hậu.

Tiết kiệm chi phí năng lượng

Chi phí điện hàng tháng có thể là mối lo ngại cho các hộ gia đình và doanh nghiệp hiện nay. Việc duy trì và sử dụng liên tục các thiết bị điện vô tình làm tăng chi phí lên rất cao.

Khi lắp đặt hệ thống điện năng lượng mặt trời, lượng điện sản sinh từ hệ thống sẽ đủ để cung cấp năng lượng cho các thiết bị điện trong nhà. Bạn có thể chủ động điều chỉnh lượng điện sử dụng, tránh được sự ảnh hưởng từ các sự cố về điện và giảm đến 90% chi phí điện cho gia đình hoặc doanh nghiệp. Ngoài ra, nếu không sử dụng hết điện, bạn có thể lắp đặt thêm pin lưu trữ để sử dụng vào ban đêm, khi gặp sự cố điện hoặc thậm chí có thể bán điện cho người khác.

Làm mát cho ngôi nhà của bạn

Khi lắp đặt hệ thống điện năng lượng mặt trời trên mái nhà, các tấm pin sẽ tạo ra một lớp cách nhiệt cho mái. Các tia bức xạ mặt trời sẽ được hấp thụ và chuyển hóa thành năng lượng, giúp giảm tối đa nhiệt lượng từ mặt trời, từ đó làm giảm nhiệt độ cho ngôi nhà của bạn.

Tăng giá trị cho ngôi nhà

Việc lắp đặt hệ thống điện năng lượng mặt trời có thể làm tăng giá trị ngôi nhà của bạn. Ngày nay, người mua nhà ngày càng ưa chuộng các tính năng thông minh, tiết kiệm năng lượng và bền vững. Một hệ thống điện mặt trời hiệu quả và bền bỉ có thể tăng giá trị bán lại của căn nhà của bạn.

Tác động tích cực đến môi trường

Ngoài những tác động tích cực đến hộ gia đình, việc lắp đặt điện năng lượng mặt trời còn mang lại nhiều lợi ích cho môi trường như:

• Giảm thiểu hiệu ứng nhà kính, vì không sử dụng năng lượng hóa thạch để tạo ra điện năng.
• Hầu hết các hệ thống điện năng lượng mặt trời được lắp đặt trên mái nhà, giúp tiết kiệm diện tích đất và sử dụng hợp lý hơn.
• So với các dự án năng lượng khác, việc lắp đặt điện năng lượng mặt trời ít gây rủi ro cho động vật hoặc sinh vật sống trong khu vực xung quanh, do không tạo ra tiếng ồn hoặc phá hủy môi trường tự nhiên.

An toàn cho các thiết bị điện

Với tính năng thông minh, hệ thống điện năng lượng mặt trời có khả năng tự ngắt hoặc điều chỉnh dòng điện trong nhà để đảm bảo an toàn và tăng tuổi thọ cho các thiết bị điện. Hơn nữa, điện mặt trời cung cấp một lượng điện đáng kể, có thể đáp ứng đủ nhu cầu sử dụng trong mọi tình huống khẩn cấp và cải thiện tính bảo mật của hệ thống lưới điện.

Kết Luận – Vậy lắp điện mặt trời có phải xin phép không?

Như vậy, để trả lời cho câu hỏi “Lắp điện mặt trời có phải xin phép không?”, bạn không cần xin giấy phép lắp điện mặt trời đối với hệ từ 1kw đến 20kw nhưng đối với công suất lớn hơn thì vẫn cần phải thông bảo để đảm bảo an toàn và hiệu quả của hệ thống điện mặt trời khi lắp đặt.

Hy vọng rằng thông tin trên đã giúp bạn hiểu rõ hơn về quy trình và các yêu cầu pháp lý khi lắp đặt điện mặt trời. Nếu còn thắc mắc hoặc cần tư vấn thêm, đừng ngần ngại liên hệ với ectech để được hỗ trợ tốt nhất.